Κατά κανόνα τα προγράμματα μουσικής παραγωγής, μπορούν να τρέξουν σε οποιοδήποτε σύστημα (Pc ή Mac), αρκεί αυτό να καλύπτει τις απαιτήσεις τους ως προς την υπολογιστική ισχύ (CPU), μνήμη, χωρητικότητα κτλ. Ευτυχώς, όπως θα έχετε διαπιστώσει, η αγορά πλέον προσφέρει υπολογιστές για κάθε εφαρμογή και προϋπολογισμό. Τόσο οι οικονομικοί υπολογιστές για μικρά projects, όσο και τα πιο εξειδικευμένα συστήματα πολλαπλών επεξεργαστών για επαγγελματικές εφαρμογές ήχου στην μουσική –και όχι μόνο- βιομηχανία είναι άμεσα διαθέσιμοι.
Αναλόγως με το τι θέλετε να πετύχετε με αυτό το λογισμικό, με άλλα λόγια λαμβάνοντας υπόψη σας τις απαιτήσεις σας, μπορεί να απαιτούνται πρόσθετα ειδικά, κατά περίπτωση, χαρακτηριστικά. Τα χαρακτηριστικά αυτά εξαρτώνται από το είδος του project στο οποίο θα δουλέψετε. Πολλοί και διαφορετικοί παράγοντες που σχετίζονται με τις επιδόσεις παίζουν σημαντικό ρόλο ως προς την αποσαφήνιση των απαιτήσεων αυτών, όπως για παράδειγμα είναι οι παράγοντες Sample Rate, Bit Depth, ο αριθμός καναλιών, Plug-ins, effects, Virtual Instruments. Έτσι αν χρειάζεστε έναν υπολογιστή για να υλοποιήσετε τα σχέδια σας πρέπει καταρχήν να επιλέξετε ποιός υπολογιστής ταιριάζει και σε εσάς και στις ανάγκες σας.
«Ποιος υπολογιστής είναι κατάλληλος για αυτό που θέλω;»
Για να σχεδιάσετε το προφίλ του κατάλληλου υπολογιστή για εσάς, θα πρέπει να προσδιορίσετε ακριβώς, τι θέλετε το σύστημα του υπολογιστή σας να κάνει. Οι εργασίες που θέλετε να πραγματοποιήσετε είναι και αυτές που θα καθορίσουν το εύρος απαιτήσεων για την επιλογή hardware. Εάν θέλετε να χρησιμοποιείτε πολλά Virtual Instruments, τότε οι γρήγοροι σκληροί δίσκοι, οι μεγάλες χωρητικότητες σε μνήμη RAM και έναν τουλάχιστον σχετικά γρήγορο επεξεργαστή, είναι το ιδανικό. Εάν σκοπεύετε να εστιάσετε στην εγγραφή, τότε ένας γρήγορος σκληρός δίσκος και ένας ελαφρώς πιο αργός επεξεργαστής μπορούν να φέρουν εις πέρας την εργασία άνετα. Φυσικά κι αυτό είναι σχετικό, αφού εξαρτάται πάντα από τον αριθμό των καναλιών ταυτόχρονης εγγραφής καθώς και από το format τους.
Φυσικά κατά την στάθμιση των σχετικών πλεονεκτημάτων των συστημάτων, θα πρέπει να λάβετε υπόψη σας το περιβάλλον εργασίας σας. Σε γενικές γραμμές, θα διαπιστώσετε ότι όσο πιο ισχυρό είναι το σύστημα, τόσο υψηλότερο είναι το επίπεδο θορύβου. Αυτό συμβαίνει, διότι τα υλικά καλύτερης απόδοσης(hardware) απαιτούν γενικά πιο έντονη ψύξη.
Για εργασίες που έχουν υψηλές απαιτήσεις, θα χρειαστούν υπολογιστή με ισχυρό hardware. Για να σας βοηθήσουμε λοιπόν να προσδιορίσετε το σύστημα υπολογιστή που είναι ιδανικό για εσάς, παρακάτω σας δίνουμε πολύ σημαντικές πληροφορίες, σχετικά με τα επιμέρους τμήματα του υπολογιστή, που θα κάνουν την επιλογή σας πιο στοχευμένη.
• Processor
• Motherboard/Chipset
• Hard Drives
• Random Access Memory
• Audio Card
• Graphics Cards
• Operating System
Processors
Στην επιλογή επεξεργαστή, η ταχύτητα σίγουρα παίζει έναν αρκετά σημαντικό ρόλο. Αυτό συμβαίνει, διότι η μεγάλη ταχύτητα συνεπάγεται τη μέγιστη επίδραση στις διεργασίες των προγραμμάτων.
INTEL PROCESSORS
Apple Systems
*Οι επεξεργαστές αυτοί υποστηρίζουν Hyper-Threading.
Chipset
Το Chipset που χρησιμοποιείται στις μητρικές πλακέτες είναι ένα από τα πιο σημαντικά στοιχεία ενός DAW (Digital Audio Workstation). Χειρίζεται όλες τις πτυχές της επικοινωνίας μεταξύ των στοιχείων του συστήματος (επεξεργαστή, περιφερειακά, System Busses) συμπεριλαμβανομένης της «ενοποίησης» των Audio devices με το υπόλοιπο σύστημα. Ειδικά στα PC με λειτουργικό Windows υπάρχουν αρκετές επιλογές διαθέσιμες, Chipsets από Intel, Amd και nVidia. Ωστόσο, βάσει της εμπειρίας μας μπορούμε να πούμε με ασφάλεια πως δεν είναι όλα τα chipset κατάλληλα για απαιτητικές audio εφαρμογές. Η ανάγκη για χαμηλές καθυστερήσεις (Latency) και υψηλές ταχύτητες μεταφοράς δεδομένων στους σκληρούς δίσκους, Audio Interfaces και κάρτες DSP, μπορεί να μετατρέψει μία συγκεκριμένη motherboard είτε σε μια εντελώς ακατάλληλη επιλογή για τις συγκεκριμένες απαιτήσεις, είτε στην ιδανική λύση για μουσική παραγωγή. Σε κάθε περίπτωση αυτό είναι καθαρά θέμα συμβατότητας μεταξύ του συνόλου του hardware και όχι μεταξύ software και hardware. Σας προτείνουμε να επικοινωνήσετε με τους κατασκευαστές της κάρτας ήχου / DSP κάρτας της επιλογής σας. Εκείνοι μπορούν να σας παρέχουν όλες τις απαραίτητες πληροφορίες σε συμβατά και προτεινόμενα chipsets καθώς επίσης να σας πληροφορήσουν σχετικά με τα chipsets που θα πρέπει να αποφύγετε. Ένα καλά ρυθμισμένο και συμβατό hardware αποτελεί γερό θεμέλιο για να ξεκινήσετε να δουλεύετε ικανοποιητικά με οποιαδήποτε εφαρμογή.
Σκληροί δίσκοι & Δίσκοι Solid State
Κατά κανόνα όλες οι εφαρμογές μπορούν να χρησιμοποιηθούν με οποιονδήποτε σκληρό δίσκο ή Solid State δίσκο τελευταίας τεχνολογίας. Η δυνατότητα εργασίας πάνω σε απαιτητικά projects τα οποία περιέχουν πολλά audio tracks καθώς και η ομαλή λειτουργία με παρουσία πολλών VST οργάνων εξαρτώνται από τους εξής παράγοντες:
Συμβατικοί Σκληροί Δίσκοι
Ταχύτητα Περιστροφής: Ορισμένοι κατασκευαστές εξοπλίζουν τα laptop τους με δίσκους ταχύτητας 5400rpm (Rounds Per minute / Στροφές ανά λεπτό), οι οποίοι έχουν αξιοπρεπή απόδοση στα πλαίσια των audio εφαρμογών. Εάν ψάχνετε για επαγγελματικής κατηγορίας Audio συστήματα που θα «τρέχουν» απαιτητικά projects, οι ταχύτητες των δίσκων που είναι κατάλληλες για εσάς πρέπει να ξεπερνούν τα 7200 RPM, με εναλλακτική επιλογή Solid State Δίσκους (δείτε παρακάτω).
Μια άλλη επιλογή για να επιτύχουμε επαρκή απόδοση σκληρού δίσκου είναι να επιλέξουμε έναν εξωτερικό σκληρό δίσκο ο οποίος να προσφέρει γρήγορη μεταφορά δεδομένων και σύνδεση μέσω Thunderbolt, Firewire ή USB 2.0/3.0. Εάν ενδιαφέρεστε να φτιάξετε Desktop σύστημα, τότε συμβουλή μας είναι να αποφύγετε σκληρούς δίσκους με ταχύτητα περιστροφής μικρότερη των 7200 Rpm. Οι σκληροί δίσκοι που διαθέτουν ταχύτητα τουλάχιστον 7200 rpm είναι ικανοί να αποδώσουν την ταχύτητα μεταφοράς δεδομένων που χρειάζεται για απαιτητικά projects με πολλά κανάλια και ταυτόχρονα λειτουργία VST οργάνων. Να έχετε πάντα υπόψη σας πως όσο γρηγορότερος είναι ο δίσκος, τόσο γρηγορότερη είναι και η μεταφορά δεδομένων. Χαρακτηριστικά παραδείγματα σκληρών δίσκων με υψηλή ταχύτητα αποτελούν οι δίσκοι S-ATA (δείτε παρακάτω) 10.000 RPM ή οι SAS σκληροί δίσκοι με ταχύτητες έως 15.000 RPM. Οι συγκεκριμένοι δίσκοι μπορούν σίγουρα να βοηθήσουν στην πρόληψη καταστάσεων συμφόρησης μεταφοράς δεδομένων.
Μια άλλη στρατηγική ενίσχυσης μεταφοράς δεδομένων ήχου αποτελεί η χρήση πολλών σκληρών δίσκων. H εμπειρία μας, μας έχει μάθει πως οι διατάξεις RAID, όπως είναι γνωστή η χρήση πολλών σκληρών δίσκων μαζί, είναι μεν μία ακριβότερη, αλλά αρκετά αποδοτική τακτική. Σε ένα τέτοιο σύστημα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένας δίσκος (συμβατικός σκληρός δίσκος ή SSD) για την εγκατάσταση του λειτουργικού συστήματος και των εφαρμογών και δύο δίσκοι που θα λειτουργήσουν σε διάταξη RAID 0 (striping) για τα δεδομένα ήχου. Σε αυτή τη διάταξη, το λειτουργικό σύστημα αναγνωρίζει τους δίσκους σαν έναν, ενώ τα αρχεία μοιράζονται και στους δύο. Αναλυτικά: τα δεδομένα που περιέχει ένα αρχείο, βρίσκονται μοιρασμένα και στους δύο δίσκους, ώστε κατά την προσπέλασή τους να χρησιμοποιούνται και οι δύο δίσκοι για την εγγραφή ή την ανάγνωσή τους. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνεται πάρα πολύ υψηλή ταχύτητα μεταφοράς δεδομένων. Η συγκεκριμένη διάταξη βέβαια έχει ένα σοβαρό μειονέκτημα: στην περίπτωση βλάβης ενός εκ των δύο δίσκων, υπάρχει ολοκληρωτική απώλεια δεδομένων. Αυτό μπορεί να αντιμετωπιστεί με δύο τρόπους: με τη δημιουργία είτε άμεσου, είτε περιοδικού Back Up σε εσωτερικό ή εξωτερικό σκληρό δίσκο ή με τον συνδυασμό των διατάξεων RAID 0 (striping) & RAID 1 (mirroring). Αυτός ο συνδυασμός διάταξης απαιτεί την χρήση τεσσάρων σκληρών δίσκων (μόνο για τα δεδομένα του ήχου), δύο για το striping και δύο για το mirroring. Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνουμε και την γρήγορη μεταφορά δεδομένων μέσω του RAID 0, αλλά και άμεσο back up, αφού τα δεδομένα γράφονται αυτούσια και ταυτόχρονα και στους δύο δίσκους της συστοιχίας του mirroring. Εάν σκοπεύετε να πραγματοποιείτε εκτεταμένη χρήση Sampler Plug Ins, τότε καλό είναι να χρησιμοποιήσετε έναν επιπλέον δίσκο αποκλειστικά γι αυτή τη χρήση, διατηρώντας με αυτό τον τρόπο αμείωτη την απαιτούμενη ταχύτητα.
Πλέον μπορείτε να βρείτε στην αγορά σκληρούς δίσκους νέα τεχνολογίας, γνωστοί ως “υβριδικοί σκληροί δίσκοι”, οι οποίοι χρησιμοποιούν πρόσθετη εσωτερική μνήμη flash και αποτελούν μια ενδιαφέρουσα εναλλακτική λύση. Αυτές οι συσκευές υπερέχουν έναντι των συμβατικών σκληρών δίσκων, αφού συνδυάζουν το πλεονεκτήματα της προσιτής τιμής με τη βελτιωμένη απόδοση. Το κομμάτι flash μνήμης των “SSHDs” συντομεύει τους χρόνους ανάγνωσης περιεχομένου του δίσκου, προ-αποθηκεύοντας συχνά χρησιμοποιούμενες πληροφορίες. Τα “Fusion Drives” της Apple χρησιμοποιούν επίσης αυτόν τον συνδυασμό και μπορούν να βρεθούν σε αρκετά συστήματα τουλάχιστον ως επιλογή.
Solid State Disks (SSD)
Οι Solid State δίσκοι προσφέρουν την καλύτερη απόδοση μακράν. Οι SSD χρησιμοποιούν αποκλειστικά τεχνολογία flash και ως εκ τούτου δεν χρειάζονται μηχανικά μέρη. Τα πλεονεκτήματα είναι προφανή: οι χρόνοι ανάγνωσης είναι αρκετά μικρότεροι σε σχέση με αυτούς των συμβατικών σκληρών δίσκων και η ταχύτητα μεταφοράς δεδομένων είναι συνήθως υψηλότερη, πλεονεκτήματα που φέρνουν τους SSD στην κορυφή για επιλογή δίσκων για συστήματα Audio Production. Επίσης, πολύ θετικό είναι η ανθεκτικότητά τους, η χαμηλή εκπομπή θερμότητας καθώς και η αθόρυβη λειτουργία τους. Ωστόσο οι SSD εξακολουθούν να είναι ακριβοί και υστερούν ως προς την χωρητικότητα, συγκρίνοντάς τους με τους συμβατικούς σκληρούς δίσκους. Όταν χρησιμοποιούμε SSD, τα προτεινόμενα λειτουργικά συστήματα που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε είναι τα Windows 7 ή τα Windows 8. Τα λειτουργικά συστήματα Windows 7 και Windows 8 έχουν τη δυνατότητα να εντοπίζουν αυτόματα την παρουσία SSD και να πραγματοποιούν συγκεκριμένες ρυθμίσεις για την καλύτερη απόδοση (π.χ απενεργοποίηση defragmantation , υποστήριξη TRIM feature). Το Trim Support στο Mac OS X έχει ενεργοποιηθεί με το MAC OS x 10.6.8 για τους SSD της Apple. SSD δίσκοι άλλων κατασκευαστών μπορούν να δουλέψουν χωρίς Trim ή θα πρέπει αυτό να ενεργοποιηθεί χειροκίνητα.
Cache
Οι σκληροί δίσκοι περιέχουν μια προσωρινή μνήμη, η οποία ονομάζεται cache. Η μνήμη cache επηρεάζει άμεσα την ταχύτητα ανάγνωσης των σκληρών δίσκων. Κατά κύριο λόγο μπορούμε να πούμε πως όσο μεγαλύτερη είναι η μνήμη Cache, τόσο καλύτερη η δυνατότητα του σκληρού δίσκου να χειριστεί μεγάλες ποσότητες δεδομένων. Οι μεγάλες Cache μνήμες έχουν αποδειχθεί πολύ χρήσιμες για εφαρμογές στον τομέα της μουσικής παραγωγής. Εάν επιθυμείτε να χρησιμοποιήσετε τον σκληρό δίσκο για streaming sample περιεχόμενο τότε προσοχή στο μέγεθος της cache μνήμης. Μαζί με την ταχύτητα περιστροφής η μνήμη cache έχει άμεση επίδραση στην ποσότητα ξεχωριστών samples που μπορείτε να φορτώσετε σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή, ενώ τα VST Instruments παίζουν ταυτόχρονα. Αυτή την εποχή σκληροί δίσκοι με 32 έως 64 Mb Cache μνήμης είναι οι πιο συνηθισμένες επιλογές.
Interface
Το πρωτόκολλο πρόσβασης για σκληρούς δίσκους είναι αρκετά σημαντικό εάν θέλετε να έχετε ένα audio workstation με σκοπό την κορυφαία απόδοση. Το ATA εμφανίστηκε ως ένα ακόμη πρωτόκολλο, αλλά η σειριακή εκδοχή (S-ATA) ήρθε για να το αντικαταστήσει. Είναι το προτιμώμενο standard πρωτόκολλο που χρησιμοποιείται σήμερα για Mac και PC συστήματα. Οι εκδόσεις S-Ata 2.0 και 3.0 προσφέρουν ακόμα μεγαλύτερες ταχύτητες δεδομένων. Το SAS (Serial Attached SCSI) ως ο διάδοχος του SCSI (Small Computer System Interface) είναι επίσης μια αρκετά αποδοτική λύση. Όμως τα υλικά της είναι αρκετά ακριβά και έτσι αυτή η επιλογή γίνεται διαθέσιμή μόνο σε πολύ συγκεκριμένες περιπτώσεις. Εάν βρίσκετε διασκεδαστική αυτή την εκδοχή, τότε θα πρέπει να γνωρίζετε πως η αυξημένη θερμοκρασία και ο θόρυβος είναι ένας υπαρκτός παράγοντας σε αυτά τα συστήματα. Εάν επιθυμείτε να «χτίσετε» έναν υπέρ-αποδοτικό media server για ένα Studio δίκτυο ή να φέρετε εις πέρας εγγραφές επικών διαστάσεων με εκατοντάδες κανάλια το SAS είναι σίγουρα μια καλή επιλογή. Εναλλακτικά, μπορείτε να συνδέσετε πολλαπλούς S-ΑΤΑ – σκληρούς δίσκους σε RAID διάταξη και να το χρησιμοποιήσετε για τον ίδιο σκοπό.
Random Access Memory / Ram/ Μνήμη Τυχαίας Πρόσβασης
Για τις εφαρμογές μουσικής παραγωγής τίποτα λιγότερο από 2Gb. Δεδομένου ότι όλες οι εφαρμογές καθώς και το λειτουργικό σύστημα «διαβάζουν» την RAM την ίδια χρονική στιγμή, η εγκατάσταση περισσότερης RAM είναι ιδιαιτέρως αναγκαία. Συγκεκριμένα ένα pc με ram 2gb δεν θα έχει την δυνατότητα να αποδώσει την αναγκαία επίδοση για μεγάλα projects. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα VST Instruments και τα Audio Projects φορτώνουν audio samples στην Ram και τα διαβάζουν από εκεί. Εάν δεν έχετε αρκετή RAM εγκατεστημένη, μικρότερος όγκος πληροφοριών μπορούν να αποθηκευθούν προσωρινά εκεί, ενώ περισσότερα δεδομένα πρέπει να περάσουν στους πιο αργούς σκληρούς δίσκους. Αυτό σημαίνει πως ο χρόνος πρόσβασης μεγαλώνει. Κάτω από φυσιολογικές συνθήκες, οι εκδόσεις των Windows XP 32bit μπορούν να χρησιμοποιήσουν μέχρι 2 GB Ram ενώ το MAC OS X και τα Windows Vista/7/8 64bit μπορούν να χρησιμοποιήσουν πολύ περισσότερα από αυτό. Η περισσότερη RAM σίγουρα ανεβάζει την συνολική απόδοση του συστήματος σας.
Κάρτες Ήχου/Audio Cards/Audio Interface
Οι κάρτες ήχου είναι διαθέσιμες στην αγορά στα παρακάτω πρωτόκολλα επικοινωνίας.
• USB 1.1
• USB 2.0
• USB 3.0
• Firewire 400 (IEEE 1394)
• Firewire 800 (IEEE 1394b)
• PCIe
• Thunderbolt
Όμως ποιο από αυτά θα πρέπει να επιλέξουμε; Αυτό εξαρτάται κυρίως από τον τύπο της εφαρμογής που θα “τρέξουμε” καθώς και το σύστημα του υπολογιστή μας. Για παράδειγμα η πλειοψηφία των συστημάτων σήμερα στερούνται θέσεις PCI. Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφέρουμε τα προβλήματα συμβατότητας που έχουν αναφερθεί σε κάρτες ήχου με σύνδεση USB 3.0, κάτι που αναμένεται να βελτιωθεί φυσικά στο μέλλον, αλλά μέχρι τότε όμως η πιο ενδεδειγμένη σύνδεση είναι αυτή με USB 2.0 ή FireWire.
Επίσης σημαντικό είναι ότι πλέον υπάρχουν διαθέσιμοι συμβατοί οδηγοί drivers ASIO 2.0 (PC) ή Core Audio (Mac), για οποιαδήποτε κάρτα ήχου θέλετε. Αυτοί οι οδηγοί / drivers λειτουργούν για να επιτυγχάνουν πολύ μικρές καθυστερήσεις (latency) και στις δύο πλατφόρμες και έτσι συνιστώνται ανεπιφύλακτα. Συγκεκριμένα όταν εργάζεστε με VST Instruments και η ακρόαση του εγγεγραμμένου σήματος μέσω του software δεν πρέπει να ξεπερνάει μερικά millisecond οτιδήποτε πάνω από αυτό το νούμερο, είναι παρατηρήσιμο και αρκετά ενοχλητικό. Τα drivers της κάρτας ήχου συνδυασμένα με ένα καλά διαμορφωμένο και ισχυρό σύστημα, αποτελούν ένα από τα πιο ζωτικής σημασίας μέροι ενός καλού DAW, ενώ ταυτόχρονα καταφέρνει να «ρίξει» την καθυστέρηση μέχρι και 1.5ms.
Κάρτα Γραφικών
Οι σκοτεινές ημέρες των ασύμβατων καρτών γραφικών είναι πλέον παρελθόν. Και οι τρείς ηγετικοί κατασκευαστές, προσφέρουν στιβαρούς drivers, κάνοντας έτσι, όλα τα προϊόντα τους ιδανικές επιλογές. Όλοι τους προσφέρουν κάρτες γραφικών για multi-monitor setups, ενώ κάποιοι προσφέρουν HDMI και Display Port συνδέσεις μαζί με DVI και VGA.
Λειτουργικά συστήματα για υπολογιστές Apple
Γενικά προτείνουμε την τελευταία έκδοση του λειτουργικού της Apple, εκτός εάν οι πληροφορίες του κατασκευαστή προϊόντων που θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε, μας προτείνουν κάτι άλλο.
Λειτουργικά συστήματα για PC
Προτείνουμε την χρήση των Windows 7 ή Windows 8 και πιο συγκεκριμένα τις εκδόσεις 64bit. Για να αποφύγετε, όμως, τα προβλήματα, είναι σημαντικό αρχικά να συμβουλευτείτε τις πληροφορίες του κατασκευαστή του προϊόντος που χρησιμοποιείτε.
Εάν χρειάζεστε επιπλέον διευκρινήσεις μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας! Περιμένω τα μηνύματα σας παρακάτω για ότι θέλετε να σχολιάσετε.